راهنمای تجزیه و تحلیل رفتار عملی

ویژه والدین دارای کودک اتیسم
 
 

این محتوا یک راهنمای مفید برای والدین در زمینۀ تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA) در مورد اوتیسم است. این محتوا آماده شده تا درک بهتری از ABA به شما ارائه دهد، همچنین، به شما نشان می دهد که چگونه فرزند شما می تواند از آن بهره مند شود؟

 
 

ABA چیست؟

ABA مخفف عبارت Applied Behavior Analysis است. ABA مجموعه ای از اصول است که اساس بسیاری از درمان های رفتاری را تشکیل می دهد. ABA مبتنی بر علم یادگیری و رفتار است. این علم شامل "قوانین" کلی در مورد نحوۀ عملکرد رفتاری و نحوه یادگیری است. روش درمان ABA این قوانین را برای درمان های رفتاری به گونه ای اعمال می کند که به افزایش رفتارهای مفید یا مطلوب کمک می کند. ABA همچنین این قوانین را برای کمک به کاهش رفتارهایی که ممکن است با یادگیری تداخل داشته باشد یا رفتارهایی که ممکن است مضر باشد، اعمال می کند. روش درمانی ABA برای افزایش مهارت های زبانی و ارتباطی استفاده می شود. همچنین از این روش برای بهبود توجه، تمرکز، مهارت های اجتماعی، حافظه و تحصیلات استفاده می شود. ABA می تواند برای کمک به کاهش رفتارهای مشکل ساز استفاده شود. ABA از سوی جراحان عمومی ایالات متحده و همچنین انجمن روانشناسی آمریکا به عنوان یک درمان مبتنی بر شواهد در نظر گرفته شده است. "مبتنی بر شواهد" به این معنی است که ABA آزمایش های علمی لازم را از نظر مفید بودن، کیفیت و اثربخشی، گذرانده است.

درمان ABA شامل بسیاری از تکنیک های مختلف است. تمام این تکنیک‌ها بر پیشایندها (آنچه قبل از وقوع یک رفتار اتفاق می‌افتد) و پیامدها (آنچه بعد از رفتار اتفاق می‌افتد) تمرکز دارد. این روش، یک تکنیک "تقویت مثبت" است. وقتی یک رفتار، با چیزی که ارزش دارد پاسخ داده شود (پاداش)، احتمال تکرار آن رفتار بیشتر است. ABA از تقویت مثبت به روشی قابل اندازه گیری استفاده می کند تا به تغییر رفتار معنادار کمک کند.

 
 

به طور خلاصه درک (و اصلاح) رفتار در زمینه محیط، اساس درمان های ABA محسوب می شود.

  • "رفتار" به انواع اعمال و مهارت ها (نه فقط بدرفتاری) اشاره دارد.
  • "محیط" شامل انواع رویدادهای فیزیکی و اجتماعی است که ممکن است با رفتار فرد یا خود به خود تغییر کند.

چند نوع درمان مبتنی بر اصول ABA شامل یادگیری آزمایشی گسسته، آموزش تصادفی (یا آموزش محیط طبیعی)، رفتار کلامی، آموزش پاسخ محوری، و پارادایم زبان طبیعی هستند. همه این درمان های مبتنی بر ABA ساختار یافته‌اند، داده های مهارت ها یا رفتارهای هدف را جمع آوری می‌کنند و راهبردهای مثبت برای تغییر پاسخ ها و رفتارها ارائه می‌دهند.

ABA بر استراتژی های تقویت مثبت تمرکز دارد. این روش می تواند به کودکانی که در یادگیری یا کسب مهارت های جدید مشکل دارند کمک کند. همچنین این روش می تواند از طریق فرآیندی به نام «ارزیابی رفتاری عملکردی» به رفتارهای مشکل دار که با عملکردها تداخل دارند، بپردازد. از اصول و روش های تحلیل رفتار، به طور موثری در بسیاری از شرایط، برای توسعۀ طیف گسترده ای از مهارت ها در یادگیرندگان با و بدون معلولیت، استفاده شده است.

یادگیری آزمایشی گسسته (آموزش) بر این درک استوار است که تمرین به کودک کمک می‌ کند تا در یک مهارت تسلط یابد. این یک درمان ساختاریافته است که از روش تدریس "یک به یک" استفاده می کند و شامل یادگیری فشردۀ رفتارهای خاص است.

این یادگیری فشردۀ یک رفتار خاص، "تمرین" نامیده می شود. تمرینات به یادگیری کمک می کند زیرا شامل تکرار است. کودک یک کار را چندین بار به همان روش انجام می دهد (معمولاً 5 بار یا بیشتر). این تکرار مخصوصاً برای کودکانی که ممکن است برای تسلط بر یک مهارت نیاز به تمرین زیادی داشته باشند بسیار مهم باشد. همچنین تکرار، به تقویت حافظه بلند مدت کمک می کند. رفتارهای خاص (تماس چشمی، توجه متمرکز و یادگیری حالت چهره) به ساده‌ترین شکل‌های آن تقسیم می ‌شوند و سپس به طور سیستماتیک تشویق یا هدایت می‌ شوند. کودکان برای ایجاد این رفتارها، تقویت مثبت دریافت می کنند (مثلاً: به هم زدن کف دست با طرف مقابل، ستایش کلامی و امتیازاتی که می توان آنها را با اسباب بازی ها مبادله کرد). به عنوان مثال، یک درمانگر و یک کودک پشت میز نشسته اند و درمانگر با گفتن "به من نگاه کن" کودک را تشویق می کند که به او توجه کند. کودک به درمانگر نگاه می کند و درمانگر به کودک با یک امتیاز زدن کف دست به دست او، پاداش می دهد.

 
 

آموزش اتفاقی (یا آموزش محیط طبیعی) بر این درک استوار است که ارتباط دادن به مهارت هایی که کودک در حال یادگیری است به زندگی واقعی دارای اهمیت است. این مسئله شامل تمرکز بر آموزش مهارت ها در محیط هایی است که کودک شما به طور طبیعی در آن زندگی می کند. استفاده از محیط طبیعی روزمره کودک در درمان می تواند به افزایش انتقال مهارت ها به موقعیت های روزمره و تعمیم آنها کمک کند. در آموزش اتفاقی، معلم یا درمانگر از فرصت های طبیعی برای کمک به کودک در یادگیری زبان استفاده می کند. فعالیت یا موقعیت توسط کودک انتخاب می شود و مراقب یا معلم از هدایت یا علاقه کودک پیروی می کند. این راهبردهای آموزشی برای تسهیل تعمیم و به حداکثر رساندن تقویت این مهارتها ایجاد شده اند. هنگامی که موقعیت‌های طبیعی که کودک در آن ابراز علاقه می ‌کند شناسایی شد، مربی از پاسخ های درجه‌بندی شده برای تشویق پاسخ‌های کودک استفاده می ‌کند. به عنوان مثال، کودکی روی تاب بازی می کند و نیاز دارد که درمانگر او را هل دهد تا بتواند بالاتر تاب بخورد. درمانگر منتظر می ماند تا کودک از او بخواهد تا او را هل بدهد. تنها پس از درخواست کودک، درمانگر تاب را فشار می دهد. درمانگر منتظر می ماند تا کودک هر بار قبل از اینکه او را هل دهد دوباره درخواست کند.

رفتار کلامی یا شفاهی شبیه آموزش آزمایشی گسسته است زیرا یک درمان ساختاریافته و فشردۀ "یک به یک" است. تفاوت آن با آموزش آزمایشی گسسته در این است که برای ایجاد انگیزه در کودک برای یادگیری زبان، با ایجاد ارتباط بین یک کلمه و معنای آن، طراحی شده است. برای برخی از کودکان، آموزش یک کلمه یا برچسب باید شامل تمرکز عمدی بر آموزش نحوۀ استفاده کاربردی از آن کلمات باشد (مثلاً این چیست؟ یک فنجان، شما از فنجان برای چه استفاده می کنید؟ نوشیدن، از چه چیزی می نوشید؟ یک فنجان).

"آموزش پاسخ محوری" یک مداخله طبیعی، ساختارمند و آزاد است که بر فرصت ها و پیامدهای آموزشی طبیعی متکی است. تمرکز PRT بر افزایش انگیزه با افزودن مؤلفه‌هایی مانند نوبت بندی، اقدامات تقویت ‌کننده، انتخاب کودک، و وظایف نگهداری متداخل (از پیش آموخته‌شده) قرار دارد. این روش، تمرکز را از حوزه‌های کمبود بر می دارد و توجه را به بخش‌های محوری خاصی که به‌عنوان کلیدی برای طیف وسیعی از عملکرد در کودکان تلقی می‌ شوند، هدایت می ‌کند. در این زمینه چهار حوزه اصلی شناسایی شده است: (الف) انگیزه، (ب) خودآغازی های کودک، (ج) خود-مدیریتی و (د) پاسخگویی به نشانه های متعدد. اعتقاد بر این است که وقتی این حوزه ها ارتقا می یابند، در بسیاری از رفتارهای غیره مورد هدف، بهبود حاصل می شود. "مدل دنور شروع زودهنگام" یک مدل مداخله رفتاری زودهنگام است که برای کودکان ۱۸ ماهه مناسب است. این مدل تاکید زیادی بر "آموزش پاسخ محوری" دارد.

پارادایم زبان طبیعی (NLP) بر این درک استوار است که یادگیری را می توان با آرایش عمدی محیط به منظور افزایش فرصت های استفاده از زبان، کمک کرد. NLP بر ابتکار کودک تأکید دارد. در این روش از تقویت ‌کننده‌های طبیعی استفاده می‌ شود که باعث می گردد، پیامدهایی که مستقیماً با رفتار مرتبط هستند و تعمیم مهارت، تشویق شوند. به عنوان مثال، کودکی که پس از گفتن "خداحافظ" اجازه خروج دارد، در مقایسه با کودکی که برای تکرار این کلمه یک مورد ملموس دریافت می کند، احتمال بیشتری برای استفاده و تعمیم این کلمه دارد. NLP آموزش را از اتاق درمان به محیط روزمره کودک منتقل می کند و از علاقه کودک به عنوان نقطه شروع مداخلات استفاده می کند.

 
 

روش های ABA از افراد مبتلا به اوتیسم به طرق مختلفی حمایت می‌کند:


آموزش مهارت هایی برای جایگزینی رفتارهای مشکل ساز. بنابراین فرزند شما می تواند یاد بگیرد که چه کاری را باید انجام دهد، نه فقط اینکه چه کاری را نباید انجام دهد.

افزایش رفتار مثبت و کاهش رفتار مداخله گر. به عنوان مثال، رویه‌های تقویتی، رفتار حین کار یا تعاملات اجتماعی را افزایش می‌دهند و رفتارهایی مانند آسیب زدن به خود یا رفتارهای کلیشه‌ای را کاهش می‌دهند.

حفظ رفتارها. . به عنوان مثال: آموزش روش های خودکنترلی و خود نظارتی برای حفظ و تعمیم مهارت های اجتماعی مرتبط با کار

تغییر پاسخ به رفتار فرزندتان. این پاسخ ها می توانند بطور ناخواسته، پاداش به رفتار مشکل ساز باشند.

این پاسخ ها می توانند بطور ناخواسته، پاداش به رفتار مشکل ساز باشند.

بهبود توانایی تمرکز روی کارها، رعایت وظایف و افزایش انگیزه برای اجرا

هدف بهبود مهارت‌های شناختی. به فرزند شما کمک می‌کند تا برای یادگیری بیشتر در دسترس باشد.

تعمیم دادن یا انتقال رفتار از یک موقعیت یا پاسخ به موقعیت دیگر (به عنوان مثال، از تکمیل تکالیف در اتاق منزل تا انجام آن در کلاس اصلی).

 
 

ABA چگونه است؟

ABA آنچنان رویکرد گسترده ای است که به سختی می توان به عنوان یک برنامه معمولی آن را تعریف کرد. میزان درمان و سطح مشارکت والدین، اغلب بر اساس نیازهای خاص کودک متفاوت است. برنامه های آموزشی مهارت های ABA (مانند آموزش آزمایشی گسسته، آموزش تصادفی) می تواند به چندین ساعت در روز نیاز داشته باشد. در حالی که برنامه‌های آموزشی مهارت‌ها معمولاً توسط رفتار درمانگران یا معلمان اجرا می ‌شوند، به والدین اغلب مهارت‌های حیاتی آموزش داده می‌ شود تا به فرزندانشان کمک کنند تا آنچه را که در درمان آموخته‌اند به زندگی روزمره منتقل کنند.

برنامه‌های آموزشی مهارت‌های ABA برای کودکان خردسال اغلب در خانه است و به مواد ویژه و یک محل منطقه اختصاصی برای کار نیاز دارد. درمان اصلاح رفتار ABA ممکن است شامل ۱ تا ۲ ساعت آموزش والدین در هفته است که در آن، والدین از استراتژی هایی که در بین ملاقات ها یاد گیرفته اند استفاده می کنند. همچنین ممکن است برای کمک به حمایت از رفتارهای مثبت در کلاس، یک درمانگر ABA به معلمان مشورت دهد.

اولین گام در آموزش مهارت ها در طول جلسه ABA معمولاً شامل یک مصاحبه عمیق با والدین و یک معیار ارزیابی مانند ارزیابی مهارت های پایه زبان و مهارتهای یادگیری "ABLLS-R" یا ارزیابی رفتار کلامی و برنامه جایگذاری ""VB-MAP" باشد.

 
 

اجزای یک برنامه قوی ABA

 
 
  • نظارت: برنامه باید توسط یک تحلیلگر رفتار تایید شده (BCBA) یا شخصی با اعتبار مشابه، طراحی و نظارت شود. ناظران باید تجربه گسترده ای در کار با کودکان مبتلا به اوتیسم داشته باشند.
  • آموزش: همه شرکت کنندگان باید به طور کامل آموزش ببینند و ناظران در طول مدت برنامه، پشتیبانی، نظارت و آموزش مداوم را ارائه دهند.
  • برنامه ریزی: برنامه مورد نیاز باید پس از انجام ارزیابی دقیق و متناسب با کاستی ها و مهارت های خاص کودک ایجاد شود. در تعیین اهداف درمانی باید به اولویت های خانواده و یادگیرنده توجه شود. وظایف تعمیم باید در برنامه گنجانده شود تا از عملکرد مهارت ها در محیط های متعدد اطمینان حاصل شود.
  • برنامه ریزی عملکردی: اهداف انتخاب شده باید برای فرد مفید و کاربردی باشد و کیفیت زندگی او را افزایش یا بهبود دهد. باید ترکیبی از درمان های تحلیلی رفتار استفاده شود تا کودک فرصت یادگیری به روش های مختلف را داشته باشد.
  • جمع آوری داده ها: داده های مربوط به کسب مهارت و کاهش رفتارهای مشکل ساز باید به طور منظم ثبت و تجزیه و تحلیل شوند. این داده ها باید توسط ناظر بررسی شود و برای اندازه گیری پیشرفت فرد و ارائه اطلاعات برای برنامه ریزی بعدی استفاده شود.
  • آموزش خانواده: اعضای خانواده باید به منظور آموزش و تقویت مهارت ها آموزش ببینند. آنها باید هم در فرآیند برنامه ریزی و هم در فرآیند بررسی، مشارکت داشته باشند.
  • جلسات تیمی: که شامل درمانگران، سرپرست و اعضای خانواده درگیر می شود برای حفظ ثبات، شناسایی مسائل مربوطه و بحث در مورد پیشرفت ضروری است.
 
 

درمان ABA در کجا ارائه می‌شود؟

بسته به نیاز کودک و خدماتی که در یک منطقه خاص وجود دارد، ABA می تواند در مدرسه، خانه یا در محیط اجتماعی ارائه شود. برخی از برنامه های مدارس از استراتژی های ABA در کلاس درس استفاده می کنند. این درمان همچنین ممکن است به عنوان بخشی از برنامه آموزشی فردی کودک "IEP" استفاده شوند. علاوه بر این، درمانگران جامعه-محور نیز ممکن است ABA را برای کودکان مبتلا به اوتیسم در خانه ارائه دهند.

 
غربالگری آنلاین رایگان