به عنوان مثال، یک گفتاردرمانگر ممکن است به فرد کمک کند تا کلماتی که قبلا می‌دانسته تمرین کند، یا یک فیزیوتراپیست ممکن است به فرد کمک کند تا حرکات چالش برانگیز را تمرین کند تا مغز او بتواند هماهنگی مؤثرتر این حرکات را بیاموزد.

از آنجایی که بازیابی عملکرد مغز همیشه امکان پذیر نیست، توانبخشی شناختی همچنین شامل کمک به فرد در یادگیری ابزارهای مقابله‌ای، مانند استفاده از وسایل کمکی برای کمک به برقراری ارتباط یا حرکت آسان‌تر است.

انواع مختلفی از توانبخشی شناختی وجود دارد که برخی از آن‌ها ممکن است موثرتر از سایرین باشند. شرایطی که یک فرد دارد ممکن است بر دیدگاه او تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، زوال عقل هیچ درمانی ندارد، اما افراد اغلب پس از سکته بهبود می‌یابند.

اثربخشی می تواند ذهنی باشد. فردی که پس از سکته بهبود می یابد ممکن است پیشرفت های قابل اندازه گیری در توجه یا حافظه داشته باشد اما در گفتار آنطور که می خواهد بهبود نیابد. تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی ممکن است دشوار باشد زیرا مقایسه بهبودی فرد با و یا بدون دریافت توانبخشی شناختی امکان پذیر نیست. با این حال، بیشتر مطالعات انجام شده در مورد انواع مختلف توانبخشی شناختی نشان می‌دهد که آن موثر است.